Sunday, November 10, 2013

Tác phẩm giầy gốm sứ Bát Tràng


Nghệ nhân Vũ Đức Thắng, người đã đưa những tác phẩm gốm đậm dấu ấn cá nhân vượt ra ngoài biên giới, cũng chính là tác giả của đôi giày gốm từng gây chú ý tại DFS10. Gốm sứ bát tràng

giay-gom-bat-trang
Đôi giày gốm do nghệ ngân Vũ Đức Thắng thực hiện


Và một lần nữa, với bộ sưu tập giày gốm dành riêng cho DFS11, ngườinghệ nhân đầy lòng đam mê này tiếp tục đánh một dấu mốc mới cho mối "lương duyên" giữa gốm và thời trang.


 


- Có vẻ như ông thường tập trung vào dòng gốm nghệ thuật hơn?


- Đúng vậy, tôi là người làm gốm có ý tưởng, chứ không phải làm gốmđể phục vụ tiêu dùng. Cũng như cái tên thương hiệu "Hồn đất Việt", nó hàm chứa ý nghĩa sâu xa về sựgắn kết giữa thiên - địa - nhân. Mỗi sản phẩm gốm đều là sự kết tinh của cả ba yếu tố đó và đềuchuyển tải sự đam mê, tình yêu nghề của người nghệ nhân. Có như thế thành quả mình làm ra mới đượcmọi người đón nhận.


Mỗi sản phẩm của tôi đều có một câu chuyện, một số phận. Mọi thứ đều phải được lên kế hoạch. Ví dụ, đôi bình gốm chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội hay những đôi giày gốm làm riêng cho DFS.

- Đắp nổi hoa văn, ám họa và kỹ thuật pha màu men đã làm nên tên tuổi của ông, có thể coi những kỹ thuật đó thuộc về "bản quyền" của ông?


- Thực tế, đắp nổi hoa văn, ám họa và pha màu men đều là những kỹthuật truyền thống trong nghề gốm ở khắp mọi nơi trên thế giới. Bất kỳ người thợ nào cũng sử dụngnhững kỹ thuật này trong chế tác gốm.


Vẫn là đất sét, cao lanh, vẫn là cách thêm oxit kim loại vàomen truyền thống - loại men trắng (ví dụ, muốn có màu xanh thì thêm oxit đồng, muốn có màu nâu thìthêm oxit sắt,...) hoặc kỹ thuật chồng màu để ra được các loại men màu, nhưng để đạt đến mức độ maquái, kỳ diệu thì không phải ai cũng đạt được.


Những cái này đòi hỏi phải có hiểu biết và kinhnghiệm. Cho nên nói đúng ra thì tôi không phải người nắm "bản quyền" mà chỉ là người đã chạm tới kỹthuật làm gốm ở mức mỗi đồ gốm tôi làm ra đều có dấu ấn riêng.


- Vậy dấu ấn cho loại men màu của ông là gì?


- Một bức ảnh đen trắng vẫn toát ra vẻ đẹp vì có sắc độ, có chiềusâu. Giống như cách sử dụng ánh sáng của nghệ thuật nhiếp ảnh, các sản phẩm gốm của tôi không đơnthuần chỉ một màu, mà có chỗ sâu, chỗ nổi do biết vận dụng kỹ thuật pha chế nguyên liệu. Chỉ cầntăng hay giảm một sắc độ là đã có một gam màu mới, người thợ giỏi là người biết tính toán chính xáctỉ lệ màu sắc.


- Để đạt được những thành công như ngày nay, đối với ông, sựsáng tạo hay kinh nghiệm là yếu tố hàng đầu?


- Tôi đánh giá sáng tạo là yếu tố tiên quyết, không có sáng tạo thìkhông có cái gọi là gốm nghệ thuật. Không theo nghề kiểu cha truyền con nối mà là người có kiếnthức mỹ thuật (ông từng tốt nghiệp Đại học Mỹ Thuật - PV), nên tôi hiểu rõ về cái đẹp, cấu trúc, bốcục và màu sắc.


Dĩ nhiên, kinh nghiệm truyền thống theo kiểu cha truyền con nối cũng là một hướnglàm nghề nhưng nó giới hạn sự sáng tạo. Chỉ có sáng tạo, đi tắt đón đầu, tìm ra những cái mới bằngsự hiểu biết, tình yêu, đam mê, thì mới tạo ra sản phẩm mang hơi thở truyền thống nhưng lại thực sựđương đại. Và tôi đã làm được điều đó, với sản phẩm giày gốm. Bản chất là gốm, nó mang hồn vía quêhương nhưng lại đạt được những tiêu chí rất cao, rất hiện đại.


- Điều gì đã đưa ông đến với DFS10? Có phải là "Đam mê" như tênchương trình DFS10?


- (Cười) Khởi đầu là một... đơn đặt hàng, một lời mời. Việc tôitham gia DFS10 là hoàn toàn ngẫu hứng, không hề có cam kết, ràng buộc nào. Tuy nhiên, đúng như bạnnói, dĩ nhiên, phải có đam mê thì tôi mới có thể hoàn thành 2 đôi giày trong thời gian đúng 1 thángvà kết quả thì như bạn thấy. Trên con đường nghệ thuật, tôi và ê kíp DFS đã gặp nhau ở mục đíchvươn tới cái đẹp.


- Tại sao lại là giày mà không phải một sản phẩm thời trangkhác, như túi xách chẳng hạn?


- Bản thân giày đã có một hình khối đẹp với những đường cong ở mũivà gót giày, nên người nghệ nhân gốm chỉ cần thêm vào những họa tiết, hoa văn là đã có một tác phẩmhoàn hảo.


 


 


- Những đôi giày trong DFS11 sẽ có gì khác với những đôi giàycủa DFS10, thưa ông?


- Trước tiên, phải nói đến số lượng. Nếu ở DFS10 chỉ có 2 đôi, thìcon số này đã lên đến 12 chiếc khác nhau trong DFS11. Có thời gian chuẩn bị lâu hơn, nên ngoài sựphong phú về số lượng, thì các thiết kế cũng tinh xảo hơn - có sự kết hợp của kén với các chất liệusen khô, tơ tằm, có cả những họa tiết rồng thời Nguyễn lẫn những dây hoa nhỏ tinh tế.


Tôi còn dựđịnh thực hiện sự kết hợp giữa gốm và bạc để... gây sốc cho giới nghệ nhân Hà thành. Người nghệnhân bạc sẽ phải mất hàng tháng để kéo từng sợi bạc mỏng và nạm lên từng chiếc giày gốm. Ý tưởngnày của tôi âu cũng là để tri ân mảnh đất quê hương. Tuy nhiên, mọi thứ đã không thành vì điều kiệnthời gian.


- Ông nói mỗi tác phẩm đều có câu chuyện riêng. Vậy câu chuyệncủa những chiếc giày này là gì? Nói cách khác, những đôi giày mang đến thông điệp gì (gắn kết vớichủ đề "Sự khởi đầu của cái Đẹp") hay đơn giản chỉ là cuộc dạo chơi của gốm bên cạnh sàn diễn thờitrang?


- Khi làm những sản phẩm này, tôi cũng nhận được sự tư vấn của êkíp sản xuất DFS. Dĩ nhiên, nó có sự gắn kết theo một kịch bản xuyên suốt chương trình. Tuy nhiên,cao hơn cả, sản phẩm gốm vẫn có những nét đẹp riêng, thể hiện sự sáng tạo, linh hồn, tinh thầnriêng. Có thể xem 12 chiếc giày như sự khởi đầu cho cái đẹp riêng của gốm - cái đẹp kết hợp giữatruyền thống và hiện đại đánh dấu cho mối "lương duyên" giữa gốm với thời trang.


 

No comments:

Post a Comment